اسلام دین محبت و مسلمان نماد مهرورزی :

مهر و محبّت مایه و سرمایه‏اى است که جایگاهش ، قلبى که در معارف الهیه از آن تعبیر به بیت اللّه‏ و حرم اللّه‏ و عرش اللّه‏ شده است ، قلبى که همه ارزش انسان به اعتبار محتویات مثبت و نورانى آن است ، قلبى که افق طلوع ایمان و یقین و عشق به حق و مهرورزى نسبت به خلق خداست ، قلبى که صاحبش از آن مراقبت و مواظبت نموده و از این که جایگاه رذایل شود حفظش کرده و آن را به صلاح و سواد آراسته و فضاى آن را شایسته جلوه فیوضات حضرت فیّاض نموده است .

قلب خالى از حالات مثبت و محروم از مایه مهر و محبّت بنا به نظر اولیاى حق و به ویژه حضرت مولى الموحدین ، صاحبش موجودى بى‏منفعت و وجودى فاقد ارزش است .

« عِظَمُ الْجَسَدِ وَطُولُهُ لاَ یَنْفَعُ إذا کَانَ الْقَلْبُ خَاوِیاً » ¹.

بزرگى و بلندى بدن در صورتى که قلب خالى از حقایق و حالات مثبت باشد سودى نمى‏دهد .

رسول خدا صلی الله علیه و آله مى‏فرماید :

« إذَا طَابَ قَلْبُ الْمَرْءِ طَابَ جَسَدُهُ وَإذَا خَبُثَ الْقَلْبُ خَبُثَ جَسَدُهُ » ² .

هنگامى که قلب انسان از همه رذایل پاک باشد ، حرکات بدن و اعضا و جوارحش پاک خواهد بود و چون قلب آلوده باشد جسد و حرکات اعضا و جوارحش آلوده خواهد بود .

و نیز از آن حضرت در روایت بسیار مهمى آمده :

« إنَّ للّه‏ِِ تَعَالى فِى الاْءَرْضِ أوَانِىَ أَلا وَهِىَ الْقُلُوب فَأحَبُّهَا إلَى اللّه‏ِ أَرَقُّهَا وَأصْفَاهَا وَأَصْلَبُهَا ، أَرَقُّهَا لِلإخوانِ وَأَصْفَاهَا مِنَ الذُّنُوبِ وَأَصْلَبُهَا فِى ذَاتِ اللّه‏ِ »³ .

براى خدا در زمین ظرف‏هایى است ، آگاه باشید که آن ظرف‏ها قلب‏هاست محبوب‏ترین آن ظرف‏ها در پیشگاه خدا مهربان‏ترین و صاف‏ترین و سخت‏ترین آن‏هاست ، مهربان‏ترینش نسبت به برادران انسانى و ایمانى ، صاف‏ترینش از گناهان و سخت‏ترینش در استقامت و پایدارى در راه خدا .

پیامبر بزرگ اسلام صلی الله علیه و آله در بیانى پر ارزش مى‏فرماید :

« إنَّ اللّه‏َ تَبَارَکَ وَتَعالَى لاَ یَنْظُرُ إلى صُوَرِکُمْ وَلاَ إلى أمْوَالِکُمْ وَلَکِنْ یَنْظُرُ إلى قُلُوبِکُمْ وَأعمَالِکُم » ⁴ .

خداى تبارک و تعالى نه به ظاهر شما مى‏نگرد و نه به ثروت و اموالتان ، بلکه به قلوب شما و اعمالتان نظر مى‏کند .

بر پایه آیات و روایات ، قلب در وجود انسان از موقعیت ویژه‏اى برخوردار است تا جایى که صلاح و فساد و پاکى و ناپاکى انسان در ارتباط با حالات این مرکز حساس و این سرمایه ملکوتى و عنصر عرشى است .

پاره‏اى از حرکات و امور انسان ریشه در عشق و محبّت فراوان او نسبت به خلق خدا دارد که لازم است انسان ، قدردان این عشق و محبّت باشد و خدا را نسبت به این نعمت معنوى سپاس‏گزارى کند ، در مثل انسان از مسیرى عبور مى‏کند ، مى‏بیند در راه رفت و آمد مردم خارى ، تیغى ، سنگ و یا شى‏ء آزار دهنده‏اى افتاده ، بدون آن که وضع و شخصیت خود را ملاحظه کند ، براى آن که انسان و یا جاندارى در رفت و آمدش از این مسیر صدمه و آزار نبیند ، جاده و راه را از آن اشیاء آزار دهنده پاک مى‏کند و یا گم شده‏اى را به محلى که گم کرده ، راهنمایى مى‏کند یا به عیادت بیمارى مى‏رود یا جنازه‏اى را که نمى‏شناسد تشییع مى‏کند و . . . این‏ها امورى است که محرک انجامش ،مایه و سرمایه‏اى چون محبّت و عشق به دیگران است که جز قلب جایگاهى ندارد ، آن هم قلبى که به حیات معنوى و فیوضات الهى و برکات آسمانى و نور ایمانى زنده است .

پیامبر بزرگ اسلام صلی الله علیه و آله این گونه امور را که ریشه در محبّت و عشق انسان به دیگران دارد ، عملى انسانى و اخلاقى و مساوى با صدقه دادن در راه خدا دانسته است ، از آن حضرت روایت شده است که فرمود :

« إنَّ عَلى کُلِّ مُسْلِمٍ فِى کُلِّ یَوْمٍ صَدَقَةً قَالوا : وَمَنْ یُطِیقُ هَذَا ؟ قال : إمَاطَتُکَ الأَذى عَنِ الطَّرِیقِ صَدَقَةٌ وَإِرشادُکَ الطَّریق صَدَقَةٌ وَعَیَادَةُ الْمَرِیضِ صَدَقَةٌ وَاتِّبَاعُ الجنَازَةِ صَدٌقَةٌ وَأمْرُکَ بِالمَعْرُوفِ صَدَقَةٌ وَنَهْیُکَ عَنِ الْمُنْکَرِ صَدَقَةٌ وَرَدُّکَ السَّلاَمُ صَدَقَةٌ » ⁵ .

بى‏تردید هر روز بر عهده هر مسلمانى صدقه دادن لازم است ، گفتند : چه کسى مى‏تواند هر روز صدقه بپردازد ؟ فرمود : جاده و راه را از اشیاى آزار دهنده مردم پاک کنى صدقه است ، راهى را به کسى که دنبالش مى‏گردد نشان دهى صدقه است ، بیمارى را عیادت کنى صدقه است ، جنازه‏اى را تشییع نمایى صدقه است ، مردم را به کارهاى پسندیده وادار کنى و از کارهاى ناپسند بازدارى صدقه است و پاسخ سلام دیگران را بدهى صدقه است .

درباره مهرورزى مردم روى زمین نسبت به یکدیگر در روایت مهمى از حضرت امام کاظم علیه السلام نقل شده است :

« إنَّ أَهْلَ الاْءَرْضِ لَمَرْحُوُونَ مَا تَحَابُّوا وَأَدُّوا الاْءَمَانَةَ وَعَمِلُوا بِالحَقِّ » ⁶ .

بى‏تردید اهل زمین مورد مهر و رحمت‏اند چون به یکدیگر محبّت ورزند و امانت را به صاحبش برگردانند و حق را در همه زمینه‏ها به کار بندند .

از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت شده است که خداى عزّوجلّ مى‏فرماید :

« حَقَّتْ مَحَبَّتِى لِلْمُتَحَابِّینَ فِىَّ وَحَقَّتْ مَحَبَّتِى لِلْمُتَزَاوِرِینَ فِىَّ » ⁷ .

مهر و محبتم سزوار کسانى است که به یکدیگر به خاطر من مهر مى‏ورزند و عشق و محبتم شایسته کسانى است که براى من به دیدار یکدیگر مى‏روند.